Blockchain là gì? Nó hoạt động thế nào?

Blockchain là một công nghệ lưu trữ và truyền thông tin một cách an toàn, phi manipulable, dựa trên cơ sở dữ liệu phân tán. Nó hoạt động thông qua việc lưu trữ thông tin theo dạng các khối (blocks) liên kết với nhau theo thời gian để tạo thành một chuỗi (chain).

Các đặc điểm chính của blockchain:

1. Phân tán và phi truyền thống: Thay vì lưu trữ thông tin tập trung trong một điểm duy nhất, blockchain phân tán thông tin trên nhiều thiết bị hoặc nút mạng khác nhau, tạo nên tính phân quyền và an ninh cao hơn.
2. Không thể thay đổi dữ liệu đã lưu trữ: Mỗi khối trong chuỗi được liên kết với khối trước đó thông qua mã hóa mật mã số học, làm cho việc thay đổi dữ liệu trong khối trước đó rất khó khăn và dễ bị phát hiện.
3. An toàn và bảo mật: Blockchain sử dụng mã hóa mạnh mẽ để bảo vệ dữ liệu. Đồng thời, do thông tin được lưu trữ trên nhiều nút mạng, nếu một nút bị tấn công, thông tin vẫn được bảo toàn bởi các nút khác.
4. Giao dịch phi trung gian: Blockchain loại bỏ cần có trung gian trong các giao dịch, cho phép các bên tham gia trực tiếp mà không cần sự can thiệp của bên thứ ba.
5. Công khai và ẩn danh: Mặc dù thông tin được lưu trữ công khai, nhưng danh tính của người tham gia có thể được bảo vệ nếu họ sử dụng các ví điện tử không tiết lộ thông tin cá nhân.

Blockchain đã được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như tiền điện tử (ví dụ như Bitcoin), quản lý chuỗi cung ứng, bảo mật thông tin, chứng minh danh tính và nhiều ứng dụng khác. Điều này đã tạo ra sự quan tâm lớn từ các công ty, tổ chức và cả chính phủ về tiềm năng của công nghệ này.

Blockchain hoạt động như thế nào?

 

Blockchain hoạt động dựa trên một hệ thống lưu trữ thông tin dưới dạng các khối liên kết với nhau để tạo thành một chuỗi không thể thay đổi. Quá trình hoạt động của blockchain có thể được mô tả qua các bước cơ bản sau:

1. Giao dịch được tạo: Đầu tiên, giao dịch được tạo ra thông qua một mạng lưới người dùng hoặc hệ thống. Ví dụ, trong trường hợp tiền điện tử, giao dịch có thể là việc chuyển tiền từ một người dùng đến người dùng khác.
2. Gom nhóm giao dịch vào một khối: Các giao dịch được gom nhóm lại thành một khối. Trước khi được thêm vào chuỗi, khối này sẽ chứa một số thông tin bao gồm các giao dịch, thời gian, mã xác nhận và tham số khác.
3. Mã hóa và liên kết với khối trước đó: Khi khối được tạo, thông tin trong khối sẽ được mã hóa và liên kết với khối trước đó thông qua một mã xác nhận (hash). Điều này tạo ra một liên kết mật mã giữa các khối trong chuỗi.
4. Xác nhận và phân phối trên mạng lưới: Khối mới được tạo sẽ được phân phối trên mạng lưới blockchain đến các nút (nodes). Các nút này xác nhận tính đúng đắn của khối mới thông qua quá trình kiểm tra mã xác nhận.
5. Thêm vào chuỗi: Nếu khối mới được xác nhận, nó sẽ được thêm vào cuối chuỗi. Khi được thêm vào, thông tin trong khối trở thành một phần không thể thay đổi của chuỗi blockchain.
   Cập nhật cho tất cả các nút: Mọi nút trên mạng lưới cập nhật thông tin mới nhất của blockchain để đảm bảo rằng mọi người đều có cùng một phiên bản của chuỗi.

Quá trình này tiếp tục diễn ra khi các giao dịch mới được tạo và được thêm vào chuỗi theo cách tương tự, tạo ra một hệ thống lưu trữ thông tin phi manipulable và phân tán trên một mạng lưới.

Một số ứng dụng của Blockchain

Blockchain đã được áp dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau. Dưới đây là một số ứng dụng chính của công nghệ blockchain:

1. Tiền điện tử và thanh toán: Bitcoin là ví dụ tiêu biểu cho việc sử dụng blockchain trong tiền điện tử và thanh toán. Công nghệ blockchain cho phép giao dịch trực tiếp giữa các bên mà không cần sự trung gian của các tổ chức tài chính truyền thống.
2. Quản lý chuỗi cung ứng: Blockchain có thể được sử dụng để theo dõi quá trình sản xuất, vận chuyển và phân phối hàng hóa từ nguồn gốc đến tay người tiêu dùng. Điều này có thể cải thiện tính minh bạch và độ tin cậy trong chuỗi cung ứng.
3. Bảo mật thông tin: Blockchain có thể được sử dụng để lưu trữ thông tin cá nhân và giao dịch một cách an toàn. Việc mã hóa dữ liệu và tính phân tán của blockchain giúp nâng cao bảo mật thông tin.
4. Chứng minh danh tính: Công nghệ blockchain có thể hỗ trợ việc xác minh và quản lý danh tính trực tuyến một cách an toàn và ẩn danh.
5. Bầu cử điện tử: Blockchain có thể được sử dụng để cải thiện tính minh bạch và an toàn trong quá trình bầu cử điện tử, giúp ngăn chặn gian lận và tăng cường tin cậy.
6. Bất động sản: Sử dụng blockchain để quản lý thông tin về giao dịch, quyền sở hữu và các thông tin liên quan đến bất động sản có thể giúp tăng tính minh bạch và giảm rủi ro gian lận.
7. Quản lý hợp đồng thông minh (smart contracts): Blockchain cho phép triển khai các hợp đồng thông minh, tự động hóa việc thực hiện các điều khoản hợp đồng một cách an toàn và không cần sự can thiệp của bên thứ ba
8. Handshake Domain:TLD Handshake (Handshake Top-Level Domain, TLD) là một hệ thống tên miền phân quyền dựa trên công nghệ blockchain. Nó cung cấp một cách mới để đăng ký và sở hữu các tên miền đầu cấp (TLDs), giống như .com, .net, .org, nhưng không còn phụ thuộc vào các cơ quan quản lý tên miền truyền thống. Handshake sử dụng blockchain để tạo và duy trì danh sách các tên miền, loại bỏ sự cần thiết của các bên trung gian hay tổ chức quản lý tên miền truyền thống. Điều này mang lại tính phân quyền cao hơn và tăng cường tính bảo mật, vì thông tin tên miền được lưu trữ trên mạng lưới phân tán thay vì tập trung tại một tổ chức cụ thể. Hiện tại duy nhất chỉ có nhà cung cấp tên miền Namecheap đang cung cấp loại tên miền này.

Đây chỉ là một số ví dụ cơ bản về cách mà blockchain có thể được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Công nghệ này đang thu hút sự quan tâm của nhiều ngành công nghiệp do khả năng tăng cường tính minh bạch, bảo mật và hiệu suất.